Günümüzde en önemli amaçlardan biri, sürdürülebilir gelişmeyi başarmak adına var olan ekonomileri, ilk olarak 1989’da Birleşik Krallık’ta ortaya konan, sürdürülebilir ekonomilere dönüştürmektir. Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) sürdürülebilir ekonomiyi “çevresel riskleri ve ekolojik kıtlıkları büyük ölçüde azaltırken, insan refahı ve sosyal eşitliğin iyileşmesiyle sonuçlanandır. En basit şekliyle, sürdürülebilir bir ekonomi düşük karbon salınımı olan, kaynakları verimli kullanan ve sosyal açıdan kapsayıcı olarak düşünülebilir.”[1] şeklinde tanımlamıştır. UNEP, 2008’de, Sürdürülebilir Ekonomi İnsiyatifi’ni “sürdürülebilir sektörlere yatırım için ve kaynak ve/veya çevre kirliliği yoğun sektörlerin sürdürülebilir hale getirilmesi için analiz ve politika sağlamak amacıyla”[2] kurmuştur. Sürdürülebilir ekonominin bir başka önemli özelliği “bireylerin yenilenmesi, topluluklar ve ekosistemler”[3] üzerindeki vurgusudur. Sürdürülebilir ekonomi, sürdürülebilir yapılar, malzemeler ve yapı ürünleri, atık yönetimi, atıktan enerjiyi de içeren 25’ten fazla endüstriyi içeren sürdürülebilir ekonomi, ağaç işleri ve mobilya sektörü de dahil olmak üzere hemen hemen tüm sektörlerin doğrudan ya da dolaylı olarak parçasıdır.
Sürdürülebilir ekonominin sadece eğitim kalitesinin kilit rolde olduğu eğitimli bir toplum olan sürdürülebilir bir toplum sayesinde gerçekleştirilebileceği açıktır. Eğitim ve inovason arasındaki ilişki “inovasyonun, sürdürülebilir becerilerin ve değişimle başa çıkabilme kapasitesinin her ekonomik sektörün önemli faktörleri olacağı sürdürülebilir ekonomilerde, sürdürülebilir büyümenin itici gücü”[4] olarak kabul edilmektedir. Sürdürülebilir toplumlara geçiş, sadece sürdürülebilirlikle ilgili temaların değil kritik düşüncenin de öğretildiği örgün ve yaygın eğitimin yeniden yapılandırılmasını gerektirmektedir.
Bu bağlamda, ekonomideki ve toplumdaki paradigmatik değişimle başa çıkabilen iyi eğitimli profesyoneller bu dönüşümün omurgasını oluşturacaktır. Teknik ve mesleki eğitim (TVET) sadece sürdürülebilir becerileri değil aynı zamanda profesyonelleri değişimlere ve yeni teknolojilere adapte etmek için gerekli becerileri revize etmelidir. TVET’i sürdürülebilir kılmak “öğrenenleri yapı, atık yönetimi ve tarım gibi çoğu büyük miktarlarda enerji, hammadde ve su tüketen iş ve işletme alanları için hazırlar. Sürdürülebilir TVET, sürdürülebilir gelişmeye ve gerekli teknik bilgiye sadip ve bağlı olan becerili çalışanlar edinilmesine yardım eder. TVET’i sürdürülebilir hale getirmek enerji ve emisyon yoğun ekonomilerden daha temiz ve sürdürülebilir üretim ve servis modellerine geçiş için kritiktir.”[5] olarak tarif edilmiştir.
Sürdürülebilir gelişme için gereken beceriler UNESCO tarafından sağlanan raporda resmedilmiştir ve Şekil 1’de görülebilir.
Şekil 1: Sürdürülebilir Gelişme için Eğitimle ilgili Beceriler (SGE) (http://unesdoc.unesco.org/images/0021/002162/216269e.pdf )
Aynı raporda çevresel sürdürülebilirliğin ve teknik ve mesleki eğitimin birbirini nasıl tamamladığı şu şekilde açıklanmıştır:
“TVET istihdam edilebilirlik için becerilerin geliştirilmesinin desteklenmesinin ötesine geçmektedir. Gençlerin ve erişkinlerin iş ve yaşam için beceriler geliştirmesini katkı sağlar. Bu nedenle sürdürülebilir TVET sürdürülebilir istihdam (ekoturizm, yenilenebilir enerji ve geri dönüşüm gibi) için teknik beceriler geliştirmekten fazlasını kapsar. Aynı zamanda sosyal sürdürülebilir becerileri de kapsamaktadır. Böylelikle SGE ve Sürüdürülebilir TVET arasında kayda değer örtüşmeler bulunmaktadır. SGE gibi Sürdürülebilir TVET de günlük hayatta sorun çözme becerilerini (yaşam becerileri eğitimi) pekiştirmek için eğitimi, sürdürülebilir tüketim ve yaşam tarzları için eğitimi ve girişimle ilgili öğrenmeyi içerebilir. Sürdürülebilir TVET tüm çalışanların hem işyerinde hem de toplumda, çevresel, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirliğe uygun rollerde katkı sağlayabilmelerini garantilemektedir. SGE sürdürülebilir becerilerin merkezinde yer alır ve sürdürülebilirliğin tüm seviyelerindeki eğitimlere yeniden yeniden yön verilmesi için bir çerçeve sağlar.”
TVET’i sürdürülebilir kılmak için gereken yol haritası sürdürülebilirlikle ilgili konuların eklenmesi ve böylelikle daha temiz enerjinin, atık yönetiminin, sürdürülebilir teknolojilerin kullanımını; yeni teknolojilerle baş etmek için beceriler geliştirmeyi, girişimcilik ve yenilikçi düşünme şeklini, iş odaklı öğrenme/çıraklık üzerinden teori ve pratiği karşılaştırmayı, sektörün ihtiyaçlarının önemini belirtmeyi teşvik edecek şekilde mevcut müfredatın revizyonunu gerektirir.
6 Ibid 5