PROGRAM ADI: ERASMUS+ PROGRAMI ANA EYLEM 2 STRATEJİK ORTAKLIKLAR PROJELERİ
PROJENİN ADI: Türkiye’de Ahşap İşlerinde CNC Operatörleri için Müfredat ve Öğrenme/Öğretme Sistematiği Hazırlanması
PROJENİN SÖZLEŞME NUMARASI: 2014-1-TR01-KA200-013304
PROJENİN GEÇERLİLİK SÜRESİ: 01/09/2014-31/08/2016
PROJENİN AMACI: Bu proje ile Türkiye’de mobilya ve ahşap işleme alanında çalışan CNC operatörleri için ihtiyaca yönelik bir eğitim müfredatının geliştirilmesi hedeflenmektedir. Proje kapsamında, Avrupa Birliği’ndeki mevcut uygulamalar gözden geçirilerek, sektörün Türkiye’deki mevcut durumu ve CNC operatörlerinin eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesine yönelik analiz gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır.
CAD / CAM herhangi bir düzeyde, yüksek hassasiyet, verimlilik, isteğe ve ihtiyaca uygun uyarlama ile tasarım ve üretim arasındaki karşılıklı ilişkiyi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. CAD ve CAM sistemleri arasındaki veri alışverişinin belirgin hale gelmesi ve bilgisayar destekli CNC programlama teknikleri ve dillerinin gelişimi CAD/CAM felsefesinin ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Küçük ve orta büyüklükteki imalat işletmelerinin kendi imalat ortamlarına bilgisayar destekli imalatı (CAM) eklemeleriyle geleneksel NC makinalarının yerini CNC makinaları almıştır. Kişisel bilgisayarların kullanımının artması, uzmanlaşmamış imalat ortamlarında da CAM kullanımını genişletmiştir. CAD ile üretim bilgileri oluşturuldukça, CAM teknikleri de hem kolay erişilebilir hem de daha kolay uygulanabilir hale gelmiştir. Daha önce mekanik işleme için özel programlama bilgisine olan gereksinim, CAD’in ortaya çıkması ile ortadan kalkmıştır. Mevcut durumda yazılımlar, CAM’da üretim için kendi tasarımlarını geliştirebilen üretim mühendisleri ve tasarımcılar ile geliştirilmektedir.
CAD/CAM teknolojilerinin hızla gelişmesi ve ulaşılabilirliği tasarımla ilgili disiplinleri sadece değişmeye zorlamamış, aynı zamanda mevcut müfredatların da iyileştirilmesini zorunlu hale getirmiştir. Zira sürekli gelişen CAD/CAM teknolojilerinin çoğalması, tasarım ve imalat için yeni bir tasarımcı/ pratisyen profili gerektirmektedir. Bu tasarımcı/pratisyen profili, sanatsal modelleme ve imalat teknolojilerini takip edebilecek ve imalat için tasarım yapabilecek özelliklere sahip olmalıdır.
Genel olarak, CAD/CAM, dijital tasarım ile başlayan ve son ürünün üretimi ile sonuçlanacak bir bütündür. Sistemin üç ana bileşeni vardır:
1) Dijital interaktif tasarım ve analiz ortamı ( CAD sistemi)
2) Bilgisayar destekli imalat yazılımı ( CAM sistemi)
3) Bir ya da daha fazla sayısal kontrollü makinalar (CNC makinaları)
Son 15 yılda, üniversitelerde, çeşitli atölye çalışmalarında ve işbaşı eğitimlerinde başarılı CAD öğrenim ve öğretimi gerçekleşmiştir. CAD eğitiminin özel bir yararı da ‘’Bologna Süreci’’ amaçlarından biri olan yaşam boyu öğrenme faaliyetlerinin başarısı olmasıdır. CAM teknolojileri şu anda, büyük bir potansiyele sahiptir, kullanımı nispeten kolay, yaygın ve erişilebilirdir. Ancak değişik alanlarda CAM kullanımı ve CAM ile ilgili öğrenim ve öğretim için aynı şeyleri söylemek mümkün değildir. Bu durum mobilya üreticileri ve ahşap işleme firmaları için de geçerlidir. Türkiye’de mobilya sanayi ve ahşap işleme, hem bağımsız alanlar hem de inşaat sektörünün bir bileşkesi olarak önem arz etmektedir. Ülkede çok küçük atölyelerden büyük ölçekli firmalara kadar çok sayıda imalatçı firma bulunmaktadır. Ancak hepsinin ortak sorunları, kendi potansiyelleri kapsamında mevcut teknolojilerle başa çıkabilmek ve uygun teknolojileri kullanabilmek için tasarımcı ve imalatçı eğitimlerini sağlamakla ilgilidir.
Hızla değişen teknolojiler sürekli gelişen kapasiteler üretmeyi teşvik eder, bu da sürece dâhil olan tüm aktörler için sürekli öğrenmeyi gerektirir. Bu anlamda, uygun teknolojilerden faydalanmak ve verimliliği artırmak açısından, imalat için tasarımcıların eğitimi ve tasarım modellerini anlamalarını sağlamak için de operatörlerin (kullanıcılar) eğitimi son derece önem taşımaktadır.
Bu nedenle, söz konusu teknolojilerin kullanıcılarını ve tasarımcıları hedef alan ve teknolojilerin potansiyelini, söz konusu teknolojilere nasıl entegre olunacağını, nasıl kullanılacağını ve nasıl etkileşimde bulunulacağını anlamak kadar, birbirlerini de anlayacak ortak bir zemin oluşturmayı hedefleyen eğitim programları gereklidir. Söz konusu öğrenme süreci için bir müfredat hazırlanması ve sürece dâhil tüm aktörler ile uygulamaya konulması, sürdürülebilir süreçler yaratmak, kalite ve verimliliği arttırmak açısından son derece önemlidir.
Uygulanacak müfredat mevcut teknolojinin kullanılmasını farklı kullanıcı profilleri için öğrenim ve öğretimi uygun uygun hale getirmeyi hedeflemelidir. Müfredat, son kullanıcılar kadar operatörleri de hedef alan ve onları, model ve makina ile etkileşimi mümkün hale gelen kullanıcılara dönüştürmeyi sağlayıcı nitelikte olmalıdır.
Yukarıdaki sorunlardan hareketle tasarlanan proje kapsamında Türkiye’de mobilya ve ahşap işleme alanında çalışan CNC operatörleri için ihtiyaca yönelik bir eğitim müfredatının geliştirilmesi hedeflenmektedir. Proje kapsamında sektörün Türkiye’deki mevcut durumu ve CNC operatörlerinin eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesine yönelik bir mevcut durum analizi gerçekleştirilecek, Avrupa Birliği’ndeki mevcut uygulamalar gözden geçirilecektir. Avrupalı ortaklardan konuyla ilgili gerekli eğitimler de alınacaktır. Proje sonunda, ortaya çıkan müfredatın yaygınlaştırılması için tüm paydaşların katılımının sağlanacağı farkındalık ve yaygınlaştırma etkinlikleri düzenlenecektir.